تمامی آمارهای جهانی در زمینه ارتباطات نشان می‌دهد که استفاده از تکنولوژی VoIP در سراسر جهان رو به افزایش است و همین آمار نشان می‌دهد در چندین سال آینده استفاده از این تکنولوژی به همین شکل افزایش خواهد داشت. هر چند استفاده از تکنولوژی VoIP در کشورمان محدودیت‌های خاص خود را دارد، اما افزایش چشم‌گیر استفاده از این تکنولوژی و همچنین شبکه‌های حجیمی که ترافیک شدیدی در آن وجود دارد، این سوال را ایجاد می‌کند که چگونه کیفیت مکالمات را در شبکه‌های پر ترافیک تضمین کنیم؟ لازم به ذکر نیست که تکنولوژی VoIP حساسیت بسیار بالایی به از دست رفتن پکت‌های ارسالی و تقدم تأخر پکت‌های ارسالی دارد. یکی از بحث‌هایی که می‌تواند به نگه داشتن کیفیت خوب مکالمات کمک کند، بحث Monitoring شبکه است. برای درک بهتر موضوع در این مقاله سعی خواهم کرد نگاه کوتاهی به چگونگی عملکرد سیستم VoIP داشته باشم.
سیستم VoIP چگونه کار می کند؟
استفاده از بستر شبکه برای انتقال صوت و تبدیل سیگنال‌های صوتی آنالوگ به پکت‌های قابل انتقال در شبکه و در نهایت تبدیل پکت‌ها به سیگنال‌های صوتی آنالوگ رویه تکنولوژی VoIP را تشکیل می‌دهد. در یک شبکه داخلی با توجه به وجود یا عدم وجود مسیردهی‌های مختلف شبکه، امکان ایجاد تداخل در رسیدن این پکت‌ها به مقصد وجود دارد که می‌تواند شامل:
تأخیر: اگر پکت‌های صوتی در رسیدن به مقصد با تأخیر مواجه شود. در کیفیت نهایی، به صورت اکو در صدا بروز خواهد کرد.
تقدم و تأخر: تأخیرهای ناخواسته و پیش‌بینی نشده در ارسال پکت‌ها باعث خواهد شد که پکت‌ها به ترتیبی که در مبدأ ایجاد شده‌اند به مقصد نرسند و در کیفیت نهایی به صورت قطع و وصل صوت بروز خواهد کرد.
از دست رفتن پکت‌ها: به دلیل وجود ترافیک سنگین در شبکه باعث خواهد شد که برخی از پکت‌های صوتی دراپ شوند که در کیفیت نهایی به صورت قطع و وصل صوت بروز خواهد کرد.
اولویت‌دهی در شبکه (QOS): تمامی مطالبی که در قسمت ابتدایی عنوان شد، باعث خواهد شد که کاربر نهایی با کیفیت نامناسب مکالمه مواجه شود و در صورت تکرار بیش از حد باعث ناامیدی کاربر از سیستم تلفنی VoIP خواهد شد. هدف اولویت‌دهی در شبکه، ارسال پکت‌ها در زمان صحیح و ترتیب دقیق آن بدون از دست رفتن هر نوع اطلاعاتی است. در بحث QOS، انواع ترافیک شبکه اولویت‌دهی می‌شود به صورتی که اگر یک شبکه در عین واحد دو داده مختلف صوتی و یک داده عادی را داشته باشد با علامت‌گذاری پکت صوتی، روتر اولویت را به این پکت‌ها داده و تا رسیدن به مقصد پکت‌های عادی را در انتظار نگه می دارد.
چرا و چگونه باید شبکه را پایش کنیم؟
اگر این ارتباط ما بین چندین شبکه باشد این احتمال وجود دارد، تگ‌هایی که ما به داده‌های صوتی برای اولویت‌دهی چسبانده‌ایم در سایر شبکه‌ها در نظر گرفته نشوند. لذا پایش شبکه مورد نیاز خواهد بود. پایش شبکه به شما کمک خواهد کرد تا ارزیابی دقیقی را از عملکرد شبکه خود داشته باشید و مشکلات را به خوبی حل کنید. پایشگر‌های شبکه جنبه‌های مختلف QOS مثل تقدم و تأخر پکت‌ها، تأخیر پکت‌ها و ... را اندازه‌گیری می‌کند و اگر کیفیت داده‌ها در وضعیت هشدار قرار بگیرد با آلارم‌های گوناگون شما را آگاه می‌سازد تا قبل از این که این اتفاقات بر روی عملکرد کاربر تأثیرگذار باشد، مشکلات را رفع نمایید. به همین روال برای شبکه‌های Wan اطلاعات خوبی را در دسترس خواهید داشت تا بتوانید کیفیت ارسال و دریافت اطلاعات را تحت نظر داشته باشید. Monitoring شبکه شامل بررسی زمان دریافت پاسخ از لحظه ارسال درخواست (response time)، زمان کل سرویس‌دهی سیستم و مقدار زمانی که سیستم زیر بار بوده است می‌باشد. این داده‌ها معمولاً توسط نرم‌افزارها به صورت تحلیلی در اختیار شما قرار می‌گیرد تا براساس رفتار‌ها مشکلات احتمالی سیستم را بتوانید مرتفع سازید.
راه‌اندازی یک سیستم Monitoring:
معمولاً یک سیستم Monitoring بر روی سیستم‌های VoIP که شما راه‌اندازی می‌کنید وجود دارد که می‌توانید از آن استفاده کنید و یا راه‌حل بهتر و راحت‌تر این که یک نرم‌افزار Monitoring جانبی راه‌اندازی کنید تا نتایج قابل اطمینان‌تری را به دست آورید. هرچند وجود یک تیم IT می‌تواند نیازهای داخلی یک مجموعه را با استفاده از توسعه نرم‌افزار‌های متن باز به صورت کامل مرتفع سازد، اما با استفاده از امکانات پیش فرض نرم‌افزار‌های موجود می‌توان قسمت عمده مشکلات به وجود آمده را پایش و رفع کرد.
فاکتور‌های دیگری که می‌تواند مهم باشد: برخی فاکتور‌های دیگری هم وجود دارد که می‌تواند بر کیفیت مکالمات تأثیرگذار باشد. دستگاه‌ها و سخت‌افزارهای خریداری شده در صورتی که از کیفیت مناسبی برخوردار نباشند یا روتری که سیستم VoIP به آن وصل شده است از قدرت کافی برخوردار نباشد. پهنای باند و اینترنتی که از آن استفاده می‌شود از ظرفیت کافی برخوردار نباشد بر روی کیفیت مکالمه تأثیر مستقیمی را خواهند داشت.
با افزایش روز افزون کاربران سیستم تلفنی VoIP، در نتیجه Monitoring داده‌های رد و بدل شده شبکه بیش از پیش احساس می‌گردد. با استفاده از سیستم Monitoring کلیه فاکتور‌هایی که در کیفیت یک مکالمه تأثیرگذار است را می‌توانید پایش کرده و به بهبود سیستم تلفنی کمک کنید.
منبع: VOIPIRAN
دیدگاه خود را بنویسید